Polska jest kluczowym międzynarodowym partnerem wydawniczym Ukrainy. To współpraca, która w czasie toczącej się za wschodnią granicą wojny jest szczególnie ważna.
25 kwietnia w ramach wystawy „Kraj książki” odbył się ukraińsko-polski okrągły stół wydawniczy.
W spotkaniu wzięło udział wielu ekspertów – Oleksandra Koval, dyrektor Ukraińskiego Instytutu Książki, dyrektor Instytutu Polskiego w Kijowie Maciej Jastrzębski, kanclerz Polskiego Bracta Kawalerow Gutenberga Jacek Kuśmierczyk, a także prezeska Fundacji Powszechnego Czytania Maria Deskur, z wystąpieniem online. Podczas wydarzenia głos zabrali także znani pisarze i tłumacze Julia Bereżko-Kamińska, Olha Olkhova, Natalia Sydiachenko.
Spotkanie poprowadzili Dmytro Drozdovskyi, redaktor naczelny najstarszego ukraińskiego magazynu literackiego „Vsesvit”, oraz Ihor Stepurin, dyrektor wykonawczy Ukraińskiego Stowarzyszenia Wydawców i Księgarzy.
Fundacja Powszechnego Czytania od początku wojny aktywnie wspiera ukraińską branżę wydawniczą, działając na rzecz ratowania czytelnictwa. Z myślą o wsparciu Ukrainy powstała kampania #KsiążkaChroni, w ramach której rozdano ponad 160 tysięcy książek dzieciom i rodzicom uchodźczym w potrzebie, wspierając jednocześnie ukraińskich wydawców. W ubiegłym roku z inicjatywy FPC odbyła się także międzynarodowa konferencja Literacy for Democracy – jednocześnie w Warszawie i w Kijowie, której celem było podkreślenie znaczenia czytelnictwa i kultury książki dla budowania i rozwoju demokracji.
„Nie widzę powodu, dla którego w przyszłości tylko 40% dorosłych obywateli naszego kraju miałoby uczestniczyć w kulturze książki – a tak jest dziś.” – mówi Maria Deskur na łamach Biura Literackiego.
Prezeska Fundacji Powszechnego Czytania zabrała głos w debacie „Przyszłość literatury / Future of Literature”.Poprzednio w temacie tym wypowiadali się już Gabriela Bar, Jakub Skurtys, Roman Wojciechowski i Beata Stasińsk. Dyskusja towarzyszy trzydziestoleciu festiwalu TransPort Literacki.
Wszystkich zainteresowanych przyszłością czytelnictwa i upowszechnianiem czytania zapraszamy do lektury.
„Wierzę, że mamy wpływ na to, jak będzie wyglądać krajobraz czytelniczy Polski w przyszłości. Oczywiście sugestia, że można ten krajobraz całkowicie zaplanować, byłaby bzdurą, ale podejmowanie wysiłków na rzecz kształtowania przyszłości nią nie jest.
[…]Lepszej czytelniczej przyszłości trzeba pomóc przemyślanymi pomysłami, realistycznym planowaniem i skutecznymi wdrożeniami.” – Maria Deskur.
Jeszcze w grudniu, na zaproszenie marki Vileda, przeżyliśmy mocno inspirujące popołudnie. Szefowa FPC Maria Deskur opowiedziała całemu zespołowi firmy o korzyściach płynących z czytania: było o tym, że czytający sprzedawcy mogą bardziej innowacyjnie podchodzić do mechanizmów sprzedaży, że pracownicy mogą w dzięki czytaniu skutecznie obniżać poczucie stresu; że czytające zespoły statystycznie lepiej ze sobą współpracują.
Spotkanie odbyło się we wspaniałej, świątecznej już atmosferze, było okazją do uśmiechu, a także wzajemnych zaskoczeń. Gwiazdą popołudnia był absolutnie niezastąpiony Zygmunt Miłoszewski, który opowiedział o warsztacie pisarza, tajnikach budowania narracji, dziękując przy tym serdecznie za możliwość spędzenia popołudnia z ludźmi, co – jak podkreślił – jest absolutnym świętem dla kogoś, kto na co dzień rozmawia z ekranem swojego komputera.
Dziękujemy za zaproszenie; zespół Vileda pod wodzą Katarzyny Ronge zaimponował nam rozmachem swojego zaangażowania. Dbałość o prawdziwie holistyczny rozwój pracowników, to oznaka najmądrzejszego przywództwa.
Do Rady Powierniczej Fundacji Powszechnego Czytania dołączyła Grażyna Szarszewska-Kühl.
Grażyna Szarszewska-Kühl, z wykształcenia germanistka, jest wydawczynią i menadżerką. Wykładała na Uniwersytecie Humboldta w Berlinie, pracowała w Bertelsmann Media. Była wieloletnią dyrektor generalną Langenscheidt Polska, a następnie objęła to stanowisko w Polskiej Izbie Książki.
„Grażyna Szarszewska to osoba instytucja, z ogromnym doświadczeniem w branży książkowo-wydawniczej. Współpracujemy już od kilku lat, przeprowadziliśmy razem wiele projektów, dziękujemy ogromnie, że Grażyna zgodziła się dołączyć do grona Rady Powierniczej.” – podkreśla z radością Maria Deskur, prezeska Fundacji Powszechnego Czytania.
Powiernicy to doradcy-eksperci, grupa ludzi zaufania publicznego, którzy zgodzili się wspierać Fundację pro publico bono swoją wiedzą i doświadczeniem. Obecnie w skład Rady wchodzi już 25 osób.
„Jesteśmy zachwyceni, że grono Powierników FPC się powiększa. Jednym z zadań Rady jest doradztwo strategiczne. Cieszymy się, że członkinią została właśnie Grażyna Szarszewska. Jej wieloletnie doświadczenie w Polskiej Izbie Książki i nie tylko, a także głęboka znajomość branży wydawniczej, jak i działań naszej Fundacji, będą istotne dla rozwoju prowadzonych przez nas, coraz liczniejszych, projektów.” – podkreśla Grzegorz Majerowicz, członek zarządu FPC.
24 października w Kinie Kultura w Warszawie odbędzie się spotkanie organizowane przez Stowarzyszenia Kreatywna Polska. To jednodniowe, pozarządowe wydarzenie o charakterze społecznym i kulturalnym skierowanym do twórców audiowizualnych, muzycznych, wydawców prasy i książki, dziennikarzy i innych. Jedną z ekspertek biorących udział w spotkaniu jest Maria Deskur, prezeska Fundacji Powszechnego Czytania.
Wydarzenie skierowane jest do muzyków, pisarzy, dziennikarzy, malarzy, fotografów, reżyserów, producentów filmowych, managerów, artystów lub studentów sztuk pięknych, wszystkich twórców projektów kreatywnych.
Wtorkowe Forum Kreatywności poświęcone będzie tematyce różnych możliwości finansowania projektów kreatywnych. Eksperci będą rozmawiać o ulgach podatkowych i mecenacie kultury, o zdatności istniejących ulg, usprawnieniu systemowego wsparcia kultury, opłacalności inwestowania w kulturę, aktualnych trendach w finansowaniu kultury oraz poszukiwaniu nowych rozwiązań dla polskiego sektora kreatywnego.
Do grona ekspertów dołączyli:
– Maciej Kubiak – Adwokat, partner zarządzający w kancelarii SKP Ślusarek Kubiak Pieczyk , współkierujący praktyką IP/TMT
Za nami oficjalne powitanie nowych członków Ashoki. Wieczór świętowania odbył się 12 października w Poznaniu. Wśród Ashoka Fellows 2023 znalazła się Maria Deskur, prezeska Fundacji Powszechnego Czytania.
Główną ideą Ashoki jest budowanie świata, w którym każdy może być twórcą zmiany na lepsze – w myśl hasła: everyone a changemaker. Dlatego organizacja ta buduje i rozwija społeczności liderek i liderów zmian, którzy w swojej działalności zajmują się najbardziej palącymi problemami w kraju i na świecie. Innowatorzy i innowatorki wybierani są na podstawie ich zaangażowania w rozwiązywanie problemów społecznych u ich źródła. Do globalnej sieci przedsiębiorców_czyń społecznych Ashoki – pierwszej i największej na świecie – dołączyli także:
– Maciej Otrębski, który zmienia system produkcji i dystrybucji żywności w Polsce i Europie, czyniąc go bardziej sprawiedliwym dla ludzi, zwierząt i planety – RoślinnieJemy .
– Olga Ślepowrońska tka sieć wsparcia dla bliskich osób z niepełnosprawnością w Polsce w ramach Stowarzyszenie Mudita zapewnia im opiekę zastępczą, pomoc logistyczną i rzecznictwo.
„Nowi Ashoka Fellows wnoszą ze sobą innowacyjne i inspirujące pomysły, które mają potencjał do zmiany naszego świata na lepsze. Dzięki temu nasza społeczność wciąż się rozwija, nie stoi w miejscu i jest w stanie reagować na aktualne wyzwania.” – brzmi komunikat Ashoki.
Wieczór był powitaniem nowych członków i członkiń, ale także okazją do ciekawej debaty w gronie rodziny Ashoki z udziałem nowych przedsiębiorców i przedsiębiorczych społecznych, co jest zapowiedzią organizacji zespołowej i współpracy dla wprowadzania potrzebnych zmian na lepsze.
Upowszechnianie czytania książek uznane zostało za innowacyjne podejście do problemów społecznych: Maria Deskur z Fundacji Powszechnego Czytania członkinią globalnej sieci innowatorów społecznych Ashoki.
Nieczytanie książek staje się dziś rosnącym problemem i jedną z udowodnionych przyczyn wykluczenia społecznego. Ashoka jest organizacją, która w Polsce działa już 30 lat, wspierając niezwykłe innowatorki i wybitnych innowatorów społecznych. W tym roku do grona jej członków i członkiń dołączyły kolejne cztery osoby. Wśród nich znalazła się Maria Deskur – prezeska Fundacji Powszechnego Czytania, która sprawia, że czytanie i poziom czytelnictwa w Polsce staje się sprawą publiczną.
Ashoka wspiera wizję świata, gdzie każdy może działać na rzecz dobra wspólnego: identyfikuje i wspiera wiodących innowatorów i innowatorki społeczne. Maria Deskur znalazła się w gronie 85 Ashoka Fellows w Polsce i ponad 4000 na całym świecie, wyłonionych i zaproszonych na przestrzeni ostatnich 40 lat istnienia organizacji.
Ashoka Fellows są wybierani_ane na podstawie zaangażowania w rozwiązywanie problemów społecznych u ich źródła. Jednym z czynników, które umożliwiają budowanie społeczeństw bardziej włączających, społeczeństw, w których każde dziecko miałoby szansę na osiągniecie swojego pełnego potencjału, jest niewątpliwie upowszechnianie czytania i traktowanie go nie jako umiejętności nabywanej w szkole, ale fundamentu budowania kompetencji i wynikającego z nich zaangażowania obywateli we wszystkie inne tematy – to jedna z najważniejszy społecznie aktualnych spraw. To szczególnie ważne w obliczu niesatysfakcjonującego stanu polskiego czytelnictwa i nieustającej konieczności wspierania naszej gospodarki, innowacyjności, nauki i siły demokracji.
Dziękuję ogromnie Ashoce za przyjęcie mnie do grona ludzi, których działania Ashoka uwiarygadnia: swoją marką, wieloletnim doświadczeniem i wielostopniowym procesem rekrutacyjnym. Jest mi szalenie miło osobiście, ale jest to przede wszystkim ważne dla sprawy: upowszechnianie czytania zostało w ten sposób potwierdzone przez to poważne międzynarodowe gremium jako innowacyjne narzędzie niwelowania wykluczenia społecznego. Bo tak jest: nie próbujemy zbudować armii humanistów; chcemy, by każde dziecko miało szanse na realizację swojego pełnego potencjału – w dziedzinie, którą sobie wybierze – a to, statystycznie patrząc, jest skutkiem czytania i rozmów w domu, od małego. – mówi Maria Deskur.
Cieszymy się, że Marynia dołącza do grona członków Ashoki. Zastanawialiśmy się co takiego innowacyjnego może być w czytaniu, ale już po pierwszych rozmowach wiedziałam, że to przełożenie na poziom społeczny: czytanie jako prywatna czynność, która jest jednak społecznie szalenie ważna – to jest inna, nowa opowieść, o czynności, która jest przecież od pokoleń znana. – podkreśla Martyna Rubinowska, członkini zarządu Ashoka Polska.
Maria Deskur, od lat związana z polską branżą wydawniczą, jako współzałożycielka FPC, szukając przyczyn niskiego poziomu czytelnictwa w Polsce, sięgnęła po doświadczenia innych krajów. W pro-czytelniczych inicjatywach podkreśla, że kultura książki nie oddziałuje jedynie na poszczególne jednostki, ale na całe społeczeństwo, którego przyszłość zależy od liczby obywateli czytających, bo czytanie przekłada się na edukację, zdrowie, innowacyjność, przedsiębiorczość, naukę a nawet demokrację.
Deskur jest autorką pierwszego w Polsce Poradnika upowszechniania czytania „Supermoc Książek”. Powstał on z myślą o wszystkich angażujących się na rzecz zwiększania liczby Polaków czytających książki. Poradnik zawiera 6 złotych reguł opartych na badaniach, najlepszych praktykach, wiedzy i doświadczeniu wypracowanym dotychczas przez inne programy o udowodnionych sukcesach.
W strategii działań FPC skupia się na współpracy z interesariuszami z wielu poziomów wspólnej pracy na rzecz upowszechniania czytania, promując czytanie jako potężny, wciąż nie w pełni wykorzystany mechanizm kształtowania przyszłości świadomych obywateli oraz równościowych, żywych i stabilnych demokracji.
FPC oprócz programu „Supermoc Książek” (który powstał dzięki współpracy z Polską Izbą Książki, KBF, Wrocławskim Domem Literatury i Biblioteką Narodową), prowadzi projekty upowszechniające czytanie na wielu obszarach z udziałem różnych środowisk. Program „Książka Na Receptę. Recepta na Sukces” fundacja realizuje z udziałem przedstawicieli sektora ochrony zdrowia, akcję „Ratownicy Czytelnictwa” prowadzi ze wsparciem i dla środowiska pedagogicznego i bibliotekarzy; z samorządowcami udowadnia, że #CzytanieRządzi, we współpracy z branżą wydawniczą stworzyła kampanię #TataTeżCzyta, skierowaną do ojców i mężczyzn (którzy statystycznie czytają mniej niż kobiety). Międzynarodowa inicjatywa FPC „Książka Chroni” (ang. Books give refuge) jest z kolei poświęcona pomocy osobom z doświadczeniem uchodźczym oraz wsparciu ukraińskiej branży wydawniczej. Wokół tego tematu zogniskowana była także zorganizowana przez FPC międzynarodowa konferencja Literacy forDemocracy. Fundacja prowadzi także świąteczną akcję fundraisingową Uwolnij Supermoc Dobra. Przy FPC działa doradcza Rada Powiernicza, a prace fundacji nadzoruje od pięciu lat jej istnienia Rada FPC.
Członkostwo w pierwszej, największej na świecie, globalnej sieci przedsiębiorców i przedsiębiorczyń społecznych Ashoki – umożliwi Fundacji Powszechnego Czytania jeszcze szersze działania zwracające uwagę na konieczność upowszechniania czytania, jako elementu budowania sprawiedliwego świata, determinującego możliwość budowania społeczności, wprowadzania innowacji, uczenia empatii i współpracy.
Działając globalnie, Ashoka uwzględnia kontekst lokalny, starając się odpowiadać na potrzeby ekosystemu innowacji społecznych i przedsiębiorców społecznych. Współpraca jest fundamentem i budulcem tych działań. Globalna społeczność twórczyń i twórców zmian skupiona w regionalnych biurach Ashoki może wymieniać się wiedzą i doświadczeniami z licznych krajów i kultur. Członkowie i członkinie działają w ponad 95 krajach na świecie, przyczyniając się do realizacji wizji świata, w którym każdy może działać na rzecz dobra wspólnego, w oparciu o mądrość i doświadczenia innych.
#WspółpracaRządzi, to jedno z haseł używanych przez FPC przy wielu okazjach. – To dla nas absolutnie kluczowe. Czytelnictwo w wielu krajach europejskich jest na poziomie ok 70%, u nas jest na poziomie ok 40%. Nie widzimy powodu, by tego nie zmienić, ale ta potężna zmiana nie dokona się jeśli nie będziemy współpracowali: po pierwsze międzysektorowo – mam na myśli współpracę instytucji państwa, biznesu i trzeciego sektora; po drugie ponad podziałami konkurencyjnymi czy innymi, i po trzecie ponad podziałami hierarchicznymi. Najwspanialsze rzeczy udaje się nam wymyślić kiedy przy jednym stole, na zdecydowanie równych prawach, siedzą szefowie wielkich instytucji i przedstawiciele ich instytucji podległych, członkinie zarządu wielkich firm i pracowniczki realnie wprowadzające strategie w życie. Głęboko wierzę, że #WspółpracaRządzi i jest kluczem do zaproszenia większej części polskiego społeczeństwa do czytania. Gorąco zapraszamy do współpracy! –konkluduje Deskur.
Zapraszamy do lektury tekstu Marii Deskur, prezeski FPC, który ukazał się w OKO.press. Polecamy przeczytać o tym, dlaczego należy walczyć o czytelnictwo. Artykuł jest odpowiedzą na tekst krytyczki literackiej, Olgi Wróbel o lamencie czytelniczym.
W swojej polemice Maria Deskur wskazuje: Powszechne czytanie jest zdecydowanie czynnikiem rozwoju cywilizacyjnego i narzędziem budowania społeczności włączających, otwartych i mądrych. Polska z 62 proc. dorosłych nieczytających zdecydowanie powinna wziąć temat na warsztat i zainwestować w swoją własną przyszłość.
Czytanie jako niezbędny czynnik rozwoju – w takim duchu odbyły się kolejne warsztaty „Polska czytająca – uruchamiamy Supermoc książek”. Samorządowcy i przedstawiciele instytucji centralnych, bibliotekarze i edukatorzy, aktywiści i ludzie biznesu – zastanawiali się razem, jakie strategie przyjąć, by podnieść poziom czytelnictwa w Polsce.
Czytelnictwo w Polsce nie jest na poziomie satysfakcjonującym, ale odpowiedź na pytanie, jak ten poziom podnieść, jest bardziej skomplikowana, niż mogłoby się wydawać. Takie jest podłoże powstałej nieformalnej koalicji na rzecz czytelnictwa, która już kolejny raz spotkała się na intensywnych dwudniowych warsztatach. Tym razem warsztaty odbyły się we Wrocławiu, przy okazji jubileuszowej, trzydziestej edycji Wrocławskich Targów Dobrych Książek, objętej honorowym patronatem Małżonki Prezydenta RP Agaty Kornhauser-Dudy.
W naradach uczestniczyli samorządowcy i bibliotekarze z różnych stron Polski, reprezentowane były miasta literatury UNESCO Kraków i Wrocław, ale także Gdańsk, Katowice, Zabrze, Choszczno, Gdynia, Sopot i Warszawa. Każdy z nas pracuje na co dzień dla swoich mieszkańców ale szalenie ważne jest też wypracowywanie wspólnej strategii, budowanie pewnych standardów – i nad tym właśnie pracował mój stolik – nad standardami „gminy czytającej”. Cieszę się, że Kraków jako Miasto Literatury UNESCO ma szansę podzielić się doświadczeniami, ale też inspirować działaniami innych. ¬– zaznaczył Robert Piaskowski, pełnomocnik prezydenta Krakowa ds. kultury.
Bardzo wartościowy jest namysł nad tematem czytelnictwa, które jest przecież sprawą z gruntu wspólną: czytelnictwo jest realnym czynnikiem rozwoju dla Polski – jest fundamentem wszelkiej edukacji. Mówiąc wprost: Polsce, w tym biznesowi się najzwyczajniej opłaca, by Polacy czytali więcej – bo będą bardziej innowacyjni. – podkreśliła Izabela Sadowska, prezes zarządu Lubimyczytac.pl
Czytanie i książka w szkole, czyli jak sprawić, by uczniowie polubili czytanie, było jednym z gorących tematów. To ogromnie ważna ale też niełatwa sprawa. Jako potężny wydawca edukacyjny czujemy zobowiązanie, by prowadzić dzieci ku czytaniu, z drugiej strony do tego potrzeba jednak szerokiej koalicji. Cieszę się, że budujemy taką koalicję na spotkaniach „Polska czytająca – uruchamiamy Supermoc Książek” ¬– dodała Dorota Twarowska, pełnomocnik zarządu wydawnictwa Nowa Era.
Spotkania „Polska czytająca – uruchamiamy Supermoc Książek” są wspólną inicjatywą Fundacji Powszechnego Czytania, Krakowskiego KBF-u, Polskiej Izby Książki i Wrocławskiego Domu Literatury i prowadzone są już drugi rok.
Naszym celem dalekosiężnym jest zwiększenie odsetka czytających Polaków – dla ich osobistego rozwoju, ale także z myślą o rozwoju Polski. To oczywiście proces długotrwały, wielopoziomowy i skomplikowany. Dlatego uznałyśmy za zasadne, by zaprosić do współpracy ludzi z różnych środowisk, z różnych miejsc w Polsce, ale też z różnych poziomów decyzyjności. Perspektywa szefów dużych instytucji czy samorządów, doświadczenia nauczycieli czy pracowników instytucji, doświadczenie organizacji pozarządowych i biznesu – ważne jest dla nas, by wszystkie te perspektywy łączyć, brać pod uwagę, byśmy się wzajemnie słyszeli. To jest metodologia, która umożliwi nam stworzenie realnej, osadzonej w rzeczywistości, przemyślanej ale też możliwej do realizacji strategii podniesienia poziomu czytelnictwa w Polsce – podkreśliły koordynatorki inicjatywy: Maria Deskur, prezes Fundacji Powszechnego Czytania, Katarzyna Janusik, kierowniczka działu programowego i PR Wrocławskiego Dom Literatury, Grażyna Szarszewska, dyrektor generalna Polskiej Izby Książki i Urszula Chwalba, kuratorka programu Kraków Miasto Literatury UNESCO.
Bardzo miło nam poinformować, że Fundacja Powszechnego Czytania została nominowana do nagrody Polskiej Sekcji @IBBY w kategorii: Upowszechnianie czytelnictwa.
Nominację dostaliśmy za:
• tworzenie i realizację wielu projektów podejmujących trud ratowania czytelnictwa, „zapraszających czytających i nieczytających do kultury książki”;
• profesjonalne tworzenie wielkiej społecznej sieci współpracy na rzecz czytania dzieci i czytania dzieciom;
• umiejętność skupienia wokół projektów ożywiania czytelnictwa zarówno specjalistów wysokiej klasy, jak i ludzi dobrej woli, instytucji państwowych i prywatnych firm;
• konsekwentne przedstawianie obrazu świata, w którym czytanie ma wysoką wartość;
• wykorzystanie możliwości Internetu, rozmach i zasięg podejmowanych przedsięwzięć, szczególnie tych skierowanych do młodych;
• stworzenie forum dzielenia się autorskimi pomysłami i doświadczeniami pracy z książką i dzieckiem, jego rodziną czy społecznością lokalną
Dziękujemy wszystkim, którzy przyczynili się do tej nominacji!
