Fundacja Powszechnego Czytania

Oświadczenie EURead w sprawie czytelnictwa i umiejętności czytania

Oświadczenie EURead w sprawie czytelnictwa i umiejętności czytania

My, organizacje członkowskie EURead reprezentujące 34 organizacje państwowe, pozarządowe i wydawnicze z 23 krajów na całym kontynencie, wzywamy europejskich przywódców na szczeblu regionalnym, krajowym i ponadnarodowym do uznania fundamentalnej roli, jaką czytanie odgrywa w jednostkowym rozwoju obywateli, dla rozwoju dobrze prosperującej gospodarki i w zapewnieniu funkcjonowania nowoczesnych demokracji.

W szczególności wzywamy do uznania następujących zasad i podjęcia działań w oparciu o nie.

1. Umiejętność czytania i czytania ze zrozumieniem jest niezbędna dla rozwoju osobistego i stanowi podstawowe prawo człowieka.
Istnieje wiele dowodów na to, że regularne czytanie dla przyjemności poprawia zdrowie psychiczne i samopoczucie, koreluje z osiągnięciami w nauce, poprawia mobilność społeczną i umożliwia uczestnictwo w życiu społecznym. PISA definiuje czytanie jako „rozumienie, wykorzystywanie, angażowanie się w teksty pisane i refleksję nad nimi w celu osiągnięcia własnych celów, poszerzania wiedzy i potencjału oraz uczestniczenia w życiu społecznym”. Ze względu na powszechny wpływ na życie jednostek, nauka czytania i zamiłowanie do czytania jest prawem podstawowym.

2. Umiejętność czytania leży u podstaw funkcjonowania naszego społeczeństwa w wielu wymiarach i jako taka jest przedmiotem troski każdego z nas.
Posiadanie obywateli, którzy potrafią możliwie najlepiej czytać, może podnieść wydajność gospodarki, poprawić stan zdrowia, pozytywnie wpływać na mobilność społeczną i przyczynić się do wzmacniania więzi społecznych. Upewnienie się, że obywatele Europy regularnie czytają powinno być przedmiotem troski wielu różnych podmiotów państwowych i nie-państwowych spoza sektorów edukacji i kultury. Są wśród nich, między innymi, organizacje działające w świecie biznesu i handlu, w sektorze opieki zdrowotnej i rozwoju regionalnego.

3. Posiadanie obywateli, którzy potrafią krytycznie czytać jest niezbędne dla ochrony naszych demokracji.
W erze dezinformacji, umiejętność interpretowania informacji i oceny wiarygodności wypowiedzi jest niezbędna dla funkcjonowania nowoczesnych demokracji. Promowanie wysokiego poziomu umiejętności krytycznego czytania powinno być priorytetem dla rządów, a dla członków UE powinno stanowić część pakietu Obrony Demokracji.

4. Czytanie powinno być częścią życia rodzinnego od najwcześniejszych etapow życia dziecka, a rządy powinny dalej inwestować w programy prezentów książkowych dla dzieci w wieku wczesnoszkolnym.
Istnieją szeroko rozpowszechnione dowody naukowe na znaczenie 1000 pierwszych dni dla rozwoju dziecka oraz dalsze dowody na kluczową rolę, jaką czytanie małym dzieciom może odgrywać w przyswajaniu języka i emocjonalnym przywiązaniu do rodzica lub opiekuna. Wiemy, że dzieci, którym czyta się w dzieciństwie, z większym prawdopodobieństwem będą samodzielnie czytać później. Uważamy, że żadne dziecko nie powinno przejść obok tej szansy, a rządy powinny nadal inwestować w dobrze sprawdzone programy prezentów książkowych. Programy rozdawania książek powinny stanowić część Europejskiej Gwarancji dla Dzieci.

5. Dostęp do szerokiego wyboru książek, na przykład w przedszkolach, bibliotekach szkolnych i gminnych, zatrudniających wykwalifikowanych bibliotekarzy, jest niezbędny do rozwijania zamiłowania do czytania i wymaga wsparcia finansowego.
Każdy obywatel kraju europejskiego, począwszy od urodzenia, skorzystałby na dostępie do różnorodnych materiałów czytelniczych wszelkiego rodzaju i w różnych formatach, ponieważ pomaga to w wykształceniu i utrzymaniu regularnych nawyków czytelniczych.
Posiadanie bibliotek szkolnych i gminnych, w których pracują specjaliści, którzy mogą pomóc ludziom w odkrywaniu i pokochaniu czytania, jest kluczową częścią naszej
infrastruktury czytelniczej.

6. Należy wspierać upowszechnianie czytania przez wiele różnych podmiotów.
Ludzie potrzebują zachęty do czytania, szczególnie dotyczy to tych, którzy mogą najwięcej zyskać na regularnym czytaniu. Programy upowszechniające czytanie, które
opierają się na wiedzy eksperckiej państwa i organizacji pozarządowych, a także kapitale intelektualnym autorów, ilustratorów, wydawców i księgarzy, wymagają trwałych
inwestycji w czasie, aby przynieść zmiany w zachowaniu. Podczas gdy podmioty te mogą prowadzić działalność promocyjną, obowiązkiem każdego elementu społeczeństwa jest
zasygnalizowanie, że czytanie jest czymś wysoko cenionym.

Członkowie EURead
Anne Çocuk Eğitim Vakfı – ACEV,
Asociación Artística Sociocultural Mestiza,
Bonniers Familjestiftelse,
BookTrust,
Chetene Foundation
Children’s Books Ireland,
Detski Knigi Foundation,
Diavazontas Megalono,
Federation of European Publishers,
Foreningen !les,
Fundacja Powszechnego Czytania,
Good Books,
Hungarian Reading Association,
Instytut Książki,
Idereen Leest Flanders,
Kitabistan,
Libranda,
LitCam,
Lubimyczytać.pl,
Lukukeskus Läscentrum Martynas,
Mažvydas National Library of Lithuania,
Medienzentrum Ostbelgien,
Nati per Leggere,
National Literacy Agency Malta,
Österreichisches Bibliothekswerk,
Plano Nacional de Leitura,
Schweizerisches Institut für Kinder- und Jugendmedien,
Scottish Book Trust,
Stichting Lezen,
Stiftung Lesen,
Svet Knihy,
Turkish Publishers Association,
Ukrainian Book Institute,
Was steht da?

Przeczytaj i pobierz Oświadczenie EURead: https://fpc.org.pl/wp-content/uploads/2024/06/Poland_EURead-Statement.pdf

Czytanie daje wolność! Wystartowała kampania #TataTeżCzyta2024

Dlaczego każdy regularnie czytający rodzic to fundament przyszłości dziecka? Jak rodzinne czytanie buduje poczucie wolności i sprawczości? W jaki sposób wzmacnia autentyczne partnerstwo i buduje głęboką relację mężczyzna-dziecko? Po jakie lektury sięgać, by wspólne czytanie było wspaniałą przygodą? I dlaczego to takie ważne, by tata, wujek czy opiekun też czytał? Na te pytania odpowiada kampania #TataTeżCzyta2024 organizowana przez Fundację Powszechnego Czytania i wydawnictwo Tatarak.
Głównym celem kampanii jest zachęcenie mężczyzn, a w szczególności ojców i opiekunów do czytania dzieciom. Organizatorzy zaplanowali szereg działań promocyjnych mających na celu popularyzację akcji. Kampanii towarzyszy publikacja – poradnik dla rodziców i opiekunów „Supermoc książek #TataTeżCzyta2024”. Ambasadorami akcji #TataTeżCzyta2024 zostali m.in. Łukasz Dominiak, Łukasz „Juras” Jurkowski, Kamil Nowak, Marcin Perfuński i Wiesław Nowobilski, Katarzyna Zielińska, Anna Dereszowska, Magda Kordaszewska i Joanna Flis. Akcję wsparli również Anna i Robert Lewandowscy.

Dlaczego #TataTeżCzyta?

Jak wynika z najnowszych badań czytelnictwa przeprowadzonych przez Bibliotekę Narodową, panowie sięgają po lekturę zdecydowanie rzadziej niż kobiety (odpowiednio 36% i 50%). Podobnie rozkłada się stosunek emocjonalny do tej czynności – 53% kobiet lubi lub bardzo lubi czytać, w przypadku mężczyzn zaś odsetek ten wynosi 36%. Przyglądając się bliżej związkowi stosunku emocjonalnego i praktyki, warto odnotować, że w przypadku kobiet jest on silniejszy – aż 88% czytelniczek deklaruje pozytywny stosunek do lektury, w przypadku czytelników odsetek ten wynosi 74%. Różnicę w postawach widzimy bardzo wyraźnie jako wydawcy książek dla dzieci. Olbrzymia większość osób, które widzimy na targach czy spotkaniach autorskich, to kobiety. Nasze obserwacje znalazły odzwierciedlenie w badaniach Biblioteki Narodowej i tak powstał pomysł, by wysłać zaproszenie do Panów – mówi Monika Wróbel-Lutz, właścicielka wydawnictwa Tatarak i inicjatorka kampanii.

Jak czytamy w raporcie, różnice między postawami czytelniczymi kobiet i mężczyzn nie zależą tylko od poziomu wykształcenia czy czasu poświęconego na jego zdobywanie. Kluczowe znaczenie mają też różne modele socjalizacji do czytania w środowisku rodzinnym. Ukształtowane w dzieciństwie i wczesnej młodości postawy w tej dziedzinie rzutują na zachowania w okresie dorosłości. Brak męskiego czytającego wzorca to jedna z przyczyn porzucania czytelniczych nawyków przez chłopców po okresie edukacji – podkreśla dr Tomasz Makowski, dyrektor Biblioteki Narodowej. Aktywne zaangażowanie mężczyzn w socjalizację czytelniczą w środowisku rodzinnym sprzyja wyrobieniu i utrwaleniu czytelniczych postaw, zwłaszcza wśród chłopców. Organizatorzy kampanii #TataTeżCzyta podkreślają, że jest to supermoc, którą warto wykorzystać do budowania relacji z dzieckiem.

Jednocześnie zaangażowanie czytelnicze w polskich rodzinach nie jest bardzo intensywne.
Z badań „Family Power 2” przeprowadzonych przez Grupę IQS wynika, że 41% rodziców uważa czytanie książek za wartość wartą przekazywania dzieciom. To niestety niski odsetek. Przełożenie tej teorii na praktykę pokazuje zaangażowanie jeszcze niższe od deklarowanej wartości: jedynie 38% kobiet i 30% mężczyzn potwierdziło, że czyta swojemu dziecku.

Dane pochodzą z badania syndykatowego Family Power 2, realizowanego przez IQS, którym objęte są rodziny bez dzieci oraz rodziny z dziećmi w wieku 2-18 l. Pełen proces ilościowo-jakościowy. Termin realizacji: czerwiec – październik 2023 r.

Wspieram #TataTeżCzyta od początku. Wiem z własnego życia jak wiele daje czytanie, wiem też jako ojciec, ile czytanie z córką dało i mi i jej. Polecam gorąco! – z energią sportowca podkreśla Łukasz „Juras” Jurkowski, jeden z bohaterów spotu promującego kampanię.

Czytanie daje wolność!
Hasło tegorocznej kampanii #TataTeżCzyta zwraca uwagę na różne obszary, które dzięki czytaniu są rozwijane. Istnieją dziesiątki badań z różnych ośrodków i dziedzin, które łącznie udowodniły, że czytanie książek od małego buduje na poziomie indywidualnym nasze zdrowie psychofizyczne i sukces życiowy, co przekłada się, na poziomie społecznym, na sukces naukowo-gospodarczy i kapitał społeczny zbiorowości. Czytanie wyposaża nas w kompetencje, które sprawiają, że rozumiemy wybory, których dokonujemy, że potrafimy szukać opcji, odpowiedzi, analizować otaczającą nas rzeczywistość. Czytanie to sprawczość i przedsiębiorczość, czyli… wolność!

Wolność w tym haśle rozumiemy jako zbudowane dzięki czytaniu samoświadomość i kompetencje, które umożliwiają dziecku stawanie się kim chce – daje mu prawdziwą wolność wyboru drogi życiowej i ścieżki zawodowej. Takie jest w sumie fundamentalne założenie wszystkich naszych działań – chcemy, by każde dziecko w Polsce miało szansę zrealizować pełen potencjał, z którym się rodzi – by miało pełną wolność w wyborach i rozwoju – podkreśla mocno Maria Deskur, prezes zarządu Fundacji Powszechnego Czytania.

DLACZEGO warto czytać dzieciom i JAK to robić najlepiej
Dzieci, którym rodzice regularnie czytają, już w wieku trzech lat rozumieją dwa razy więcej słów niż ich rówieśnicy! Czytanie wpływa na rozwój, stymuluje życiowe sukcesy. Pozwala zrozumieć siebie i innych; zdystansować się wobec trudów dorastania. Daje wiedzę, która idzie w parze ze sprawczością. Czytanie jest dla mózgu tym, czym sport dla ciała i dlatego powinno być promowane jako zdrowa forma spędzania czasu, atrakcyjna i uprawiana niezależnie od płci, wieku i zawodu czy zainteresowań.

Książkom i czytaniu sam zawdzięczam dużo, ale też widzę w pracy na co dzień jak bardzo pomaga ono innym – zawodowo i prywatnie. Czytanie powinno być częścią życia każdego z nas: jest cudowną przygodą, która w dodatku nas buduje. Oprócz tego, czytanie – zarówno pod względem zdobywania twardej wiedzy, ale także w kontekście zdolności komunikacyjnych, choćby ze względu na poszerzanie zasobu słów – daje wiele korzyści – dopowiada Łukasz Dominiak, psycholog, twórca profilu „Who’s Your Daddy”.

W ramach kampanii #TataTeżCzyta2024 powstał poradnik dla rodziców i opiekunów „Supermoc książek #TataTeżCzyta2024” autorstwa Marii Deskur i Edyty Plich, z ilustracjami Joanny Rusinek. To kompendium wiedzy o tym, dlaczego warto czytać dzieciom. Autorki poradnika, podpierając się badaniami i bogatą bibliografią, podpowiadają co daje czytanie dziecku na poszczególnych etapach rozwoju i rekomendują, jakie lektury będą adekwatne do wieku. W wersji drukowanej (nakład 55 000 egzemplarzy) publikacja będzie dostępna gratisowo w wybranych księgarniach, bibliotekach publicznych, przedszkolach, szkołach, i instytucjach kultury miast partnerskich. Poradnik można również pobrać nieodpłatnie w pliku PDF ze strony TataTeżCzyta.pl

Narodowy Program Rozwoju Czytelnictwa 2.0 stawia sobie za cel między innymi docieranie do
rodzin z mocnym przekazem o wartości czytania. Dlatego wspieramy kampanię #TataTeżCzyta
– jest ważne, by ojcowie, dziadkowie czy bracia byli zaangażowani w rodzinne rytuały, a wspólne czytanie jest niewątpliwie jednym z takich pozytywnych nawyków budujących więzi rodzinne – komentuje profesor Rafał Wiśniewski, Zastępca Dyrektora Narodowego Centrum Kultury.

Warto podkreślić, że w zależności od wieku dziecka, wspólne czytanie się zmienia i spełnia różne funkcje. W pierwszych miesiącach życia książka jest tylko pretekstem do kontaktu, bo to kontakt z dzieckiem jest najważniejszy. A warto go budować poprzez czytanie, bo doskonale stymuluje mózg. Dla dzieci w wieku przedszkolnym wspólne czytanie (i rozmawianie o tym, co przeczytaliśmy) jest świetnym ćwiczeniem przygotowawczym do życia społecznego. W pierwszych klasach szkoły podstawowej dziecko uczy się czytać, aby potem czytać samodzielnie, by się uczyć. Czytanie jest najważniejszym i niezastąpionym narzędziem umożliwiającym całą późniejszą edukację. – mocno dodaje Edyta Plich, współautorka poradnika, prezeska Fundacji Edico. W wieku przed nastoletnim i nastoletnim nadal warto czytać razem na głos, ponieważ wspólne czytanie to wspólne sprawy i okazja do rozmowy. Czytanie dzieciom w tym wieku to wejście w relację, oswajanie emocji, dbanie o więź.

Wspólne czytanie z dzieckiem przez ojca czy dziadka i towarzyszącą temu rozmowa wokół opowieści, jest nie do przecenienia. Buduje więź, tworzy przestrzeń do dzielenia się emocjami i marzeniami, dostarcza wspólnych przeżyć. To również pole do rozpoczynania wielu ważnych rozmów na temat otaczającego dzieci świata. Trudno wyrazić jak fundamentalne może to mieć znaczenie dla całej przyszłości tej relacji. – puentuje Joanna Flis, psycholożka, autorka podcastu „Madame Monday”.

Autorytety też czytają i zachęcają do czytania
Tegoroczną edycję kampanii wspierają nie tylko znani tatusiowie i dziadkowie, ale też panie – mamy i partnerki – które podpisują się pod inicjatywą Fundacji Powszechnego Czytania i wydawnictwa Tatarak i zgodnie zachęcają: niech #TataTeżCzyta! Ambasadorkami kampanii zostały: aktorki Katarzyna Zielińska, Anna Czartoryska-Niemczycka oraz Anna Dereszowska, Magda Kordaszewska – terapeutka, twórczyni portalu Zabawkowicz.pl i organizatorka plebiscytu „Zabawka Roku” oraz Joanna Flis – psycholożka, autorka podcastu „Madame Monday”. Wśród panów wspierających akcję znaleźli się m.in.: Jan Dąbrowski, youtuber znany jako JDabrowsky, Kamil Nowak – twórca bloga Blogojciec.pl i pedagog; Marcin Perfuński – dziennikarz, redaktor, autor bloga Supertata.tv; Łukasz „Juras” Jurkowski – dziennikarz i komentator sportowy, zawodnik MMA i taekwondo, dr Kamil Janowicz – psycholog, pracownik naukowy, autor bloga Father_ing, Łukasz Dominiak – tata instagramer (Who’s Your Daddy); Wiesław Nowobilski – szef ekipy remontowej programu „Nasz nowy dom” i Maciej Pertkiewicz – architekt, członek ekipy programu „Nasz nowy dom”.

Czytanie jest bardzo ważną częścią mojego zawodu, niejako żyję tekstami. Ale widzę też jak bardzo one budują nasze kompetencje nawiązywania relacji, rozumienia ludzi. W dzisiejszym zabieganym świecie taki moment zatrzymania, z dzieckiem, na wspólnym czytaniu i rozmowie, powinien być dla każdego taty, ważnym rytuałem. Popieram totalnie. –  dodaje Katarzyna Zielińska.

Jako rodzic wiem, jak ważną rolę w rozwoju dzieci odgrywają książki. Sama uwielbiam czytać i uważam, że czytanie jest dobre dla każdego! Dla dzieci wspólny czas z książką to przede wszystkim bliskość i zabawa, która w przyszłości zaowocuje bezcennym nawykiem czytania dla przyjemności, które daje łatwość zdobywania wiedzy, rozwija ciekawość świata, daje wolność! Dobrze pamiętam jak ważne były dla mnie wieczory, gdy mój tata czytał mi przed snem, dlatego jestem ambasadorką kampanii Cała Polska Czyta Dzieciom i z radością dołączam do zawołania: niech #TataTeżCzyta!” ­– mówi Anna Czartoryska-Niemczycka.

#TataTeżCzyta w bibliotece, outdoorze, radiu i Internecie
Organizatorzy kampanii #TataTeżCzyta zaprosili do współpracy czołowych polskich dystrybutorów i wydawców. Dzięki ich wsparciu poradnik dla rodziców i opiekunów „Supermoc książek #TataTeżCzyta2024” w wersji drukowanej trafi do wybranych księgarń i bibliotek na terenie całej Polski. Partnerzy dystrybucyjni i wydawcy również aktywnie angażują się w promocję akcji w swoich kanałach w mediach społecznościowych.

W ramach akcji, Fundacja Powszechnego Czytania i wydawnictwo Tatarak, zachęcają także bibliotekarzy, nauczycieli szkół podstawowych i przedszkoli do organizowania akcji #TataTeżCzyta w Bibliotece. Na stronie TataTeżCzyta.pl zamieszczone zostały m.in. scenariusze zajęć dla dzieci, które można wykorzystać podczas lekcji. Odbył się też ekspercki webinar przeznaczony dla bibliotekarzy i nauczycieli.

Kampanii #TataTeżCzyta towarzyszy spot z udziałem ambasadorów akcji, który będzie emitowany m.in. na nośnikach reklamowych w pociągach PKP, CTV i serwisach Grupy WP. Dodatkowo akcję będzie promować kampania outdoor, emisja spotów reklamowych w radiu, kampania w social mediach oraz influencer marketing.

Tegoroczna kampania potrwa do 23 czerwca, kiedy obchodzony jest Dzień Ojca. Czas kampanii nie jest przypadkowy – w tym okresie przypadają także Dzień Mamy oraz Dzień Dziecka, którym często towarzyszą wydarzenia skierowane do najmłodszych, z udziałem rodziców i opiekunów, które mogą stać się doskonałą okazją do promocji czytania. Formuła kampanii jest całkowicie otwarta. Każdy może się włączyć! Organizatorzy zapraszają do udziału, a także pobierania i wykorzystywania materiałów dostępnych na stronie TataTeżCzyta.pl W pierwszą edycję kampanii #TataTeżCzyta w roku ubiegłym zaangażowało się wiele instytucji, mediów, influencerów i samorządów. Użytkownicy portali społecznościowych w ramach otwartej formuły akcji sami chętnie współtworzyli treści – pod hashtagiem #TataTeżCzyta opublikowano ponad 2000 postów. Liczba wyświetleń materiałów związanych z kampanią przekroczyła 5 000 000, a broszura „Supermoc książek: TataTeżCzyta” została rozdystrybuowana w nakładzie 35 000 egzemplarzy.

Link do spotu: https://youtu.be/6dTX92a4NdM

Link do poradnika „Supermoc książek #TataTeżCzyta2024”:

https://fpc.org.pl/wp-content/uploads/2024/04/TTCZ24_broszura_pl_www.pdf

Kampanię dofinansowano z programu UE Kreatywna Europa oraz ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Strona kampanii: www.TataTezCzyta.pl

Organizatorzy kampanii:

Fundacja Powszechnego Czytania i Wydawnictwo Tatarak

Patronat honorowy:

Biblioteka Narodowa, Narodowe Centrum Kultury, Narodowy Program Rozwoju Czytelnictwa 2.0

Partnerzy projektu:

Miasto Warszawa, Unia Metropolii Polskich, Miasto Kraków, Krakowskie Biuro Festiwalowe, Kraków Miasto Literatury UNESCO, Miasto Zakopane, Miasto Gdańsk, Miasto Wrocław, Wrocławski Dom Literatury, Wrocław Miasto Literatury UNESCO, Miasto Poznań, Poznańskie Centrum Świadczeń – Centrum Inicjatyw Rodzinnych, Literacka Podróż Hestii, Fundacja Olgi Tokarczuk, CzasDzieci.pl, Centrum Edukacji Obywatelskiej, Noc Bibliotek, FRSI, Alternatywna Lista Lektur, Fundacja Share the Care, Polska Izba Książki, Księgarnia Mamy to!, Foods by Ann Anna Lewandowska, Levann Supplements, Nowa Era, Tato.net, Legimi, OTOFILM, Brain, Artur Sokół, Selectivv, Love Brands Group, COS Torwar, Legia Fight Club, Forbes Woman, Noizz, Onet, Ofemini, Medonet, GroupM, SAR Stowarzyszenie Komunikacji Marketingowej

Producent kolekcji towarzyszącej:

Nadwyraz.com

Partnerzy dystrybucyjni:

Platon, Ateneum, OSDW Azymut, Empik, Gandalf.com.pl, Książnica Polska, Liber S.A., motyleksiazkowe.pl, PWN Księgarnia Internetowa, Księgarnie Świat Książki, swiatksiazki.pl, Świat Prasy, taniaksiazka.pl, tantis.pl, WSiP, Znak Księgarnia

Fundatorzy wydania papierowego:

Abedik, Perfekt, Drukarnia Anczyca, Drukarnia SOWA, ArtDruk, Drukarnia Leyko, Europapier, Burgo Group, Follak i Rk Polska

Wydawnictwa polecające książki w projekcie:

Agora dla dzieci, Albus, Babaryba, BookOjciec, Druganoga, Dwie Siostry, Dwukropek, Egmont, Entliczek, Ezop, Format, Frajda, HarperCollins, Hokus-pokus, Literatura, Mamania, Media Rodzina, Mięta, Muchomor, Muzeum Gdańska, No bell, Papilon, Polarny Lis, Powergraph, Prószyński i S-ka, PWN, Świetlik, Tako, Tatarak, Widnokrąg, Wilga, Wolno, Wydawnictwo BIS, Wydawnictwo Jung-Off-Ska, Wydawnictwo Olesiejuk, Wytwórnia, Zakamarki, Zielona Sowa, Znak Emotikon, Zygzaki

Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Olsztynie oficjalnym Partnerem Regionalnym FPC

Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Olsztynie została oficjalnym Partnerem Regionalnym Fundacji Powszechnego Czytania.

Jednym z zadań statutowych Wojewódzkich Bibliotek Publicznych jest realizowanie, koordynowanie i promowanie inicjatyw służących rozwojowi czytelnictwa.Jednocześnie tak właśnie swoją misję postrzega i realizuje Fundacja Powszechnego Czytania. Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Olsztynie doszła do prostego wniosku: po co wywarzać otwarte drzwi, skoro można połączyć siły i skorzystać wzajemnie ze swoich „supermocy”?

Przyglądaliśmy się przemyślanej strategii i szerokiemu wachlarzowi działań, jakie realizuje Fundacja Powszechnego Czytania i doszliśmy do wniosku, że nawiązanie partnerstwa będzie z korzyścią dla wszystkich: my jesteśmy w stanie przełożyć strategie FPC na działania w województwie warmińsko-mazurskim, a Fundacja jest profesjonalnym partnerem do rozmów strategicznych wokół tego, jak te działania wdrożyć, jakiej argumentacji używać, na jakie badania się powoływać – podkreśliła Adrianna Walendziak, dyrektorka Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej.

Jesteśmy zachwyceni z tego pierwszego Partnerstwa Regionalnego. To ogromny zaszczyt i zobowiązanie – nasz kilkuletni wysiłek na rzecz tworzenia strategii zmiany myślenia o upowszechnianiu czytania przyniósł właśnie niesamowity efekt: od tworzenia wizji i prób ich wdrażania z biura niewielkiej organizacji wchodzimy w partnerstwo, w którym dzięki zaangażowaniu wielkiej instytucji, jaką jest Wojewódzka Biblioteka Publiczna będziemy mieli szansę współpracować systemowo i szeroko; dzielić się naszymi pomysłami, ale też przede
wszystkim uczyć się i inspirować dzięki współpracy z doświadczonymi ludźmi pracującymi często w środowiskach innych niż nasze. Trudno wyrazić, jak bardzo jesteśmy wdzięczni za taką możliwość – powiedziała mocno Maria Deskur, prezes Fundacji Powszechnego Czytania.

Pierwszym krokiem partnerstwa było spotkanie warsztatowe przedstawicieli Fundacji z zespołem Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Olsztynie oraz dyrektorkami Miejskich Bibliotek Publicznych województwa warmińsko-mazurskiego. Jestem dyrektorem biblioteki
ponad dwadzieścia lat, a jednak to spotkanie było interesujące i inspirujące. Wyjeżdżam naładowana pomysłami – podkreśliła na koniec warsztatów dyrektorka Miejskiej Biblioteki Publicznej w Lidzbarku Warmińskim. Rozmawiałyśmy o strategiach włączenia w działania proczytelnicze szerszego kręgu decydentów. Na przykład: czytanie jako fundament dobrostanu powinno być w kręgu zainteresowania lekarzy, jako narzędzie rozwoju przyszłych innowatorów powinno być wspierane przez przywódców biznesu. Nasze warsztaty dotyczyły między innymi tego właśnie, czyli jak zaprosić do wywierania wpływu na czytelnictwo autorytety z tych dziedzin – mówi Katarzyna Konopka, kierownik projektów Fundacji Powszechnego Czytania.

Fundacja Powszechnego Czytania od sześciu lat buduje elementy strategii upowszechniania czytania w Polsce: w 2019 r. uruchomiła program Książka na receptę. Recepta na sukces, którego celem jest wprowadzenie na stałe do praktyki pediatrycznej w Polsce rekomendację czytania. W 2020 roku, w dniu zamknięcia szkół, Fundacja stworzyła kampanię #TerazCzasNaCzytanie namawiając rodziców do odrywania dzieci od ekranów. W 2021 roku wraz z koordynatorami Koalicji „Czytająca Polska” opublikowała pierwszy polski poradnik upowszechniania czytania Supermoc książek oraz Supermoc książek w przedszkolu. Od dnia wybuchu wojny w Ukrainie prowadzi akcję #KsiążkaChroni, której celem jest dostarczenie książek dzieciom uchodźcom i pomoc wydawcom ukraińskim.W 2022 r. we współpracy z Unią Metropolii Polskich wystartowała z kampanią #CzytanieRządzi, której celem jest angażowanie autorytetów na rzecz czytania. W 2023 r. we współpracy z wydawnictwem Tatarak Fundacja uruchomiła pierwszą edycję kampanii #TataTeżCzyta, zorganizowała też pierwszą międzynarodową konferencję Literacy for Democracy; co roku w grudniu prowadzi świąteczną kampanię fundraisingową #UwolnijSupermocDobra.

Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Olsztynie to instytucja kultury o bogatej historii i szerokim spektrum działalności. Biblioteka oferuje dostęp do bogatego zbioru książek, czasopism, materiałów audiowizualnych oraz elektronicznych z różnych dziedzin wiedzy. Jako instytucja publiczna jej głównym celem jest promowanie czytelnictwa, edukacja kulturalna oraz wspieranie rozwoju społeczności lokalnej. Wojewódzka Biblioteka Publiczna organizuje różnorodne wydarzenia kulturalne, takie jak spotkania autorskie, wystawy, konferencje oraz
warsztaty tematyczne, które mają na celu zachęcenie mieszkańców do aktywnego uczestnictwa w życiu kulturalnym. Ponadto biblioteka często współpracuje z innymi instytucjami kulturalnymi, edukacyjnymi oraz społecznymi, aby promować czytanie i kulturę w regionie. Dzięki partnerstwu z Fundacją Powszechnego Czytania Wojewódzka Biblioteka Publiczna może efektywniej adaptować i wdrażać innowacyjne strategie promujące czytanie, korzystając z bogatego doświadczenia oraz wsparcia ekspertów z Fundacji.

Polska kluczowym międzynarodowym partnerem wydawniczym Ukrainy

Polska jest kluczowym międzynarodowym partnerem wydawniczym Ukrainy. To współpraca, która w czasie toczącej się za wschodnią granicą wojny jest szczególnie ważna.

25 kwietnia w ramach wystawy „Kraj książki” odbył się ukraińsko-polski okrągły stół wydawniczy.

W spotkaniu wzięło udział wielu ekspertów – Oleksandra Koval, dyrektor Ukraińskiego Instytutu Książki, dyrektor Instytutu Polskiego w Kijowie Maciej Jastrzębski, kanclerz Polskiego Bracta Kawalerow Gutenberga Jacek Kuśmierczyk, a także prezeska Fundacji Powszechnego Czytania Maria Deskur, z wystąpieniem online. Podczas wydarzenia głos zabrali także znani pisarze i tłumacze Julia Bereżko-Kamińska, Olha Olkhova, Natalia Sydiachenko.

Spotkanie poprowadzili Dmytro Drozdovskyi, redaktor naczelny najstarszego ukraińskiego magazynu literackiego „Vsesvit”, oraz Ihor Stepurin, dyrektor wykonawczy Ukraińskiego Stowarzyszenia Wydawców i Księgarzy.

Fundacja Powszechnego Czytania od początku wojny aktywnie wspiera ukraińską branżę wydawniczą, działając na rzecz ratowania czytelnictwa. Z myślą o wsparciu Ukrainy powstała kampania #KsiążkaChroni, w ramach której rozdano ponad 160 tysięcy książek dzieciom i rodzicom uchodźczym w potrzebie, wspierając jednocześnie ukraińskich wydawców. W ubiegłym roku z inicjatywy FPC odbyła się także międzynarodowa konferencja Literacy for Democracy – jednocześnie w Warszawie i w Kijowie, której celem było podkreślenie znaczenia czytelnictwa i kultury książki dla budowania i rozwoju demokracji.

Magdalena Kruszewska nową członkinią Rady Powierniczej Fundacji Powszechnego Czytania

Do grona członków Rady Powierniczej Fundacji Powszechnego Czytania dołączyła Magdalena Kruszewska – psycholog, socjolog, przedsiębiorczyni, zapalona czytelniczka.

Magdalena Kruszewska jest wieloletnią prezeską i dyrektor generalną w globalnych firmach farmaceutycznych GSK i Sanofi, odpowiedzialną za Polskę oraz Europę Centralną i Południową. Obejmuje stanowisko Przewodniczącej Rady Nadzorczej Infarmy.

Powiernicy to doradcy-eksperci, grupa ludzi zaufania publicznego, którzy zgodzili się wspierać Fundację pro publico bono swoją wiedzą i doświadczeniem. Magdalena Kruszewska została 29 członkiem Rady, która – dzięki współpracy i wsparciu osób z bardzo różnych sektorów, zainteresowanych wspieraniem czytelnictwa – stale się rozrasta.

„To wspaniałe, że możemy liczyć na wsparcie tak wielu osób, które tworzą Radę Powierniczą FPC. Są to eksperci działający w bardzo wielu, często zupełnie różnych obszarach. Ich pomoc jest bezcenna. Serdecznie witamy w tym gronie Magdalenę Kruszewską, której zaangażowanie na rzecz Fundacji bardzo wiele dla nas znaczy.” – mówi Maria Deskur, prezeska Fundacji Powszechnego Czytania.

„Rada Powiernicza FPC to coraz szersze grono osób, którym nieobojętny jest los czytelnictwa w Polsce. Ich eksperckie wsparcie jest kluczowe i pozwala na realizowanie długofalowych działań.” – zaznacza Grzegorz Majerowicz, członek zarządu FPC.

Książka Na Receptę – konferencja w Bibliotece Narodowej

Książka Na Receptę – konferencja w Bibliotece Narodowej

13 kwietnia w Bibliotece Narodowej odbyła się konferencja będąca częścią programu „Książka Na Receptę”. Była to okazja do wzięcia udziału w szkoleniu poświęconym wpływowi głośnego czytania na zdrowie i rozwój dzieci do 5 roku życia, a także warsztatach praktycznych dotyczących wprowadzania rekomendowania czytania – odpowiednich książek dla dzieci, a także komunikacji z rodzicami nieczytającymi.

Spotkanie otworzyła Maria Deskur, prezeska Fundacji Powszechnego Czytania przedstawiając założenia programu „Książa Na Receptę”, opartego na badaniach i doświadczeniach prof. Barry’ego Zuckermana oraz fundacji Reach Out & Read.

Następnie gości Biblioteki Narodowej przywitał jej gospodarz – dyrektor Tomasz Makowski, zaznaczając potrzebę upowszechniania czytania w Polsce oraz promocji i wsparcia kampanii realizujących ten cel.

Pierwszy wykład poświęcony był badaniom psycholingwistycznym na temat wpływu czytania na rozwój mowy i języka u dzieci. Poprowadziła go prof. Ewa Haman – wykładowczyni Wydziału Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego, która prowadzi  badania nad rozwojem językowym dzieci jedno- i wielojęzycznych.

Następnie koncepcję czytania, jako części pediatrii przedstawił prof. Barry Zuckerman – opowiadając o 30 latach pracy z dziećmi, włączających rekomendowanie czasu z książką w ramach interwencji medycznej w gabinetach lekarskich.

W kolejnej części dr n. med. Agnieszka Lelek opowiedziała o tym, jak czytanie małym dzieciom, już od kołyski, wpływa na ich późniejszy rozwój. Od neuronauki temat ten rozszerzyła prof. Maryanne Wolf w swoim wykładzie poświęconym wczesnej interwencji czytelniczej i dialogowej w kontekście rozwoju mózgu.

Ostatnim wykładem było spojrzenie praktyka – lek. Magdaleny Ossolińskiej na rekomendowanie czytania pacjentom podczas wizyt lekarskich. Doktor Ossolińska wprowadza ten zwyczaj w swoich gabinetach już od 2019 roku, kiedy powstała pierwsza edycja „Książki Na Receptę” i pilotażowy program włączania czytania jako elementu profilaktyki zdrowia dzieci.

Bardzo istotną częścią szkolenia były warsztaty praktyczne prowadzone przez trenerów Szkoły Liderów. Pierwszy z nich poświęcony był książkom – a dokładnie wybieraniu pozycji literatury dziecięcej odpowiadających zmieniającym się potrzebom i kompetencjom – semantycznym, wizualnym i społecznym dzieci. Kolejna część praktyczna dotyczyła metod komunikacji w rozmowie z rodzicami i opiekunami nieczytającymi.

Ostatnim punktem konferencji była sesja pytań i odpowiedzi z udziałem prof. Barry’ego Zuckermana. Sekcja ta była okazją do pogłębienia zdobytej wiedzy w rozmowie z niekwestionowanym autorytetem, prekursorem idei wprowadzania czytania jako część interwencji medycznej w pediatrii.

Osoby uczestniczące w szkoleniu otrzymały certyfikaty, a także punkty edukacyjne OIL.

W ramach udziału w Konferencji uczestnicy otrzymali także materiały ułatwiające wprowadzanie w życie idei rekomendowania czytania w gabinetach lekarskich –„recepty” powstałe specjalnie na potrzeby Programu, plakaty z poradami, jak wprowadzać w życie codzienny nawyk czytania oraz praktyczne poradniki upowszechniania czytelnictwa #SupermocKsiążek.

Fundacja Powszechnego Czytania dziękuje partnerom projektu, lekarzom, ambasadorom wspierającym program, a także uczestnikom konferencji.

Szczegóły programu Książka Na Receptę: https://www.ksiazkanarecepte.pl/

Organizator programu: Fundacja Powszechnego Czytania

Partnerzy programu: Polskie Towarzystwo Pediatryczne, Okręgowa Izba Lekarska w Warszawie, Medycyna Praktyczna, Wydawnictwo PZWL, Medelight, MEDtube, Biblioteka Narodowa

Konferencja i warsztaty „Książka na Receptę” zostały dofinansowane ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.

Polpharma – lider polskiego rynku farmaceutycznego – wspiera akcję „Książka na receptę”

W ramach współpracy z liderem polskiego rynku farmaceutycznego, Polpharmą, Fundacja Powszechnego Czytania oraz realizowany przez nią program „Książka na receptę” kierowany do środowiska medycznego, zagości między innymi na żywo na konferencjach medycznych organizowanych przez firmę oraz online, na portalu dla lekarzy i lekarek. Dzięki temu wiedza na temat aktywnego czytania i korzyści z niego płynących dotrze do setek lekarzy w Polsce.

Pierwszym wydarzeniem, w którym można było zobaczyć logo „Książki na receptę”, była Konferencja w ramach Eksperckiego Porogramu Edukacyjnego skierowana do lekarzy POZ i lekarzy rodzinnych, która odbyła się 6-7 kwietnia w Warszawie. To naukowe spotkanie, organizowane przez Polpharmę od lat, cieszy się uznaniem przede wszystkim ze względu na wysoki poziom merytoryczny wykładów i interdyscyplinarne podejście. Obecnych będzie ponad 550 osób na sali oraz kolejne przed ekranami laptopów i telefonów.

Podczas konferencji w panelowej rozmowie poświęconej korzyściom płynącym z czytania dzieciom już od pierwszych miesięcy życia wzięła udział Maria Deskur, prezeska Fundacji Powszechnego Czytania razem z Edytą Jungowską, aktorką, założycielką wydawnictwo Jung-Off-ska. Była to okazja do przedstawienia głównych założeń programu oraz idei „przepisywania” go w takiej formie rekomendacji rodzicom i opiekunom najmłodszych pacjentów. Podczas konferencji szczegóły projektu można było poznać także na stoisku „Książki na receptę”, a także pobrać materiały informacyjne.

POLPHARMA – Lider polskiego rynku farmaceutycznego i jeden z wiodących producentów leków w regionie Europy Środkowo-Wschodniej. Wchodzi w skład silnej międzynarodowej grupy farmaceutycznej, oferującej nowoczesne leki, substancje oraz innowacyjne rozwiązania dla pacjentów i partnerów biznesowych z całego świata. Jej fabryki opuszcza rocznie 400 mln opakowań leków.  pomagać ludziom żyć zdrowo w zdrowym świecie. Dzięki szerokiemu portfelowi produktów z wielu grup terapeutycznych może wspierać pacjentów w terapii i profilaktyce najczęściej występujących chorób.

Specjalizujemy się w kardiologii, neurologii, okulistyce, pulmonologii, gastroenterologii. Współpracujemy z naukowcami i stale inwestujemy w nowe produkty oraz zaawansowane technologie, umożliwiając dostęp pacjentom do innowacyjnych rozwiązań, a naszym pracownikom – do nowoczesnej wiedzy i szerokich perspektyw rozwoju. Poprzez Naukową Fundację Polpharmy finansujemy realizację projektów naukowych w dziedzinie farmacji i medycyny oraz stypendia dla młodych naukowców. Działamy zgodnie z ideą społecznej odpowiedzialności biznesu, realizując swoje cele w poszanowaniu aspektów społecznych, środowiskowych oraz najwyższych standardów etycznych.

„Książka na receptę. Recepta na sukces” to program  włączający wspieranie nawyku czytania wśród dzieci w profilaktykę medyczną. Jego założeniem jest rekomendowanie codziennej lektury dzieciom, ich rodzicom i opiekunom przez personel medyczny. Ma to na celu wspieranie zdrowia i prawidłowego rozwoju emocjonalnego i intelektualnego najmłodszych. Codzienne głośne czytanie dzieciom oraz rozmowa z nimi, to niezbywalny fundament dla ich stabilności emocjonalnej, kompetencji społecznych i rozwoju intelektualnego.

Fundacja Powszechnego Czytania dziękuje firmie Polpharma za zaproszenie oraz wsparcie działań kierowanych do środowiska lekarzy.

Przyszłość czytelnictwa. Kto będzie czytać książki i uczestniczyć w życiu literackim? – głos Marii Deskur w debacie „Przyszłość literatury”

„Nie widzę powodu, dla którego w przyszłości tylko 40% dorosłych obywateli naszego kraju miałoby uczestniczyć w kulturze książki – a tak jest dziś.” – mówi Maria Deskur na łamach Biura Literackiego.
Prezeska Fundacji Powszechnego Czytania zabrała głos w debacie „Przyszłość literatury / Future of Literature”.Poprzednio w temacie tym wypowiadali się już Gabriela Bar, Jakub Skurtys, Roman Wojciechowski i Beata Stasińsk. Dyskusja towarzyszy trzydziestoleciu festiwalu TransPort Literacki.
Wszystkich zainteresowanych przyszłością czytelnictwa i upowszechnianiem czytania zapraszamy do lektury.
„Wierzę, że mamy wpływ na to, jak będzie wyglądać krajobraz czytelniczy Polski w przyszłości. Oczywiście sugestia, że można ten krajobraz całkowicie zaplanować, byłaby bzdurą, ale podejmowanie wysiłków na rzecz kształtowania przyszłości nią nie jest.
[…]Lepszej czytelniczej przyszłości trzeba pomóc przemyślanymi pomysłami, realistycznym planowaniem i skutecznymi wdrożeniami.” – Maria Deskur.

FPC i Legimi przekazują bibliotekom darmowe czytniki Kindle

Fundacja Powszechnego Czytania wraz z Legimi ponownie rozdają czytniki Kindle. To kontynuacja działań w ramach kampanii #KsiążkaChroni, które odbywają się przede wszystkim z myślą o osobach z doświadczeniem uchodźczym.

Trwa przyjmowanie zgłoszeń od Bibliotek Publicznych i Bibliotek Pedagogicznych, które chciałyby otrzymać czytnik Kindle oraz miesięczny dostęp do e-booków i audiobooków w języku ukraińskim, polskim, angielskim i niemieckim. Akcja ma na celu przede wszystkim wsparcie osób z doświadczeniem uchodźczym, które to aktywnie podejmują również lokalne biblioteki. W swojej działalności informacyjnej, edukacyjnej i kulturalnej zapraszają do korzystania z zasobów. Dlatego istotne jest umożliwienie wszystkim zainteresowanym dostępu do literatury w języku ukraińskim i angielskim. Czytniki mogą stać się kolejnym powodem do odwiedzania bibliotek i uczestniczenia w życiu lokalnych społeczności.

Badania potwierdzają, że już 6 minut czytania niweluje poziom stresuj aż o 60%*. To bardzo ważne zwłaszcza w przypadku osób, które mierzą się z traumą i doświadczeniem uchodźstwa. Dotyczy to szczególnie dzieci, ale także dorosłych, którzy czytając, dodatkowo stają się też wzorem i zachęcają najmłodszych do kontaktu z książką – mówi Aleksandra Strzelecka, specjalistka ds. komunikacji w Fundacji Powszechnego Czytania.

Legimi od początku wojny angażuje się w pomoc uchodźcom. Wierzymy, że dzięki czytnikom ebooków, zorganizowanym przez FPC i rozdystrybuowanym przy wsparciu Legimi do bibliotek, nasi goście z Ukrainy otrzymają łatwiejszy dostęp do literatury w swoim ojczystym języku. Cieszymy się, że możemy w ten sposób pomóc – dodaje Mikołaj Małaczyński, prezes Legimi.

Wszystkie Biblioteki Publiczne i Biblioteki Pedagogiczne zainteresowane otrzymaniem czytników oraz dostępem do Biblioteki Legimi mogą zgłaszać się pisząc na adres: [email protected]
Liczba czytników jest ograniczona, wysyłki będą realizowane według kolejności zgłoszeń.

*badania: David Lewis. Galaxy Stress Research. Mindlab International, Sussex University, 2009.

Podkomisja stała ds. Czytelnictwa i Prawa Autorskiego powołana!

Starania Polskiej Izby Książki oraz Fundacji Powszechnego Czytania przyniosły efekt: na posiedzeniu (6.02.2024) Sejmowa Komisja Kultury i Środków Przekazu powołała Podkomisję stałą ds. Czytelnictwa i Prawa Autorskiego. To daje możliwość prowadzenia konstruktywnej rozmowy z rządem oraz posłami i posłankami o wsparciu finansowym dla branży, rozwiązaniach na rzecz rozwoju czytelnictwa w Polsce czy dyskutowania nad rozwiązaniami legislacyjnymi. Powołanie Podkomisji stałej wymaga jeszcze zgody Prezydium Sejmu.

Czekamy na pierwsze posiedzenie podkomisji by przedstawiać postulat dotyczący wprowadzenia zerowej stawki VAT na książki, gazety i czasopisma.

Źródło: PIK

W ocenie Fundacji Powszechnego Czytania to ważna inicjatywa dla całego rynku książki, jak i dla upowszechniania czytania w Polsce. Od skali takich działań zależy przyszłość naszego kraju i obywateli. Podniesienie poziomu czytelnictwa będzie możliwe, jeżeli będziemy działać razem.

Share

Subscribe to our newsletter