Upowszechnianie czytania książek uznane zostało za innowacyjne podejście do problemów społecznych: Maria Deskur z Fundacji Powszechnego Czytania członkinią globalnej sieci innowatorów społecznych Ashoki.

Nieczytanie książek staje się dziś rosnącym problemem i jedną z udowodnionych przyczyn wykluczenia społecznego. Ashoka jest organizacją, która w Polsce działa już 30 lat, wspierając niezwykłe innowatorki i wybitnych innowatorów społecznych. W tym roku do grona jej członków i członkiń dołączyły kolejne cztery osoby. Wśród nich znalazła się Maria Deskur – prezeska Fundacji Powszechnego Czytania, która sprawia, że czytanie i poziom czytelnictwa
w Polsce staje się sprawą publiczną.

Ashoka wspiera wizję świata, gdzie każdy może działać na rzecz dobra wspólnego: identyfikuje i wspiera wiodących innowatorów i innowatorki społeczne. Maria Deskur znalazła się w gronie 85 Ashoka Fellows w Polsce i ponad 4000 na całym świecie, wyłonionych i zaproszonych na przestrzeni ostatnich 40 lat istnienia organizacji.

Ashoka Fellows są wybierani_ane na podstawie zaangażowania w rozwiązywanie problemów społecznych u ich źródła. Jednym z czynników, które umożliwiają budowanie społeczeństw bardziej włączających, społeczeństw, w których każde dziecko miałoby szansę na osiągniecie swojego pełnego potencjału, jest niewątpliwie upowszechnianie czytania i traktowanie go nie jako umiejętności nabywanej w szkole, ale fundamentu budowania kompetencji i wynikającego z nich zaangażowania obywateli we wszystkie inne tematy – to jedna z najważniejszy społecznie aktualnych spraw. To szczególnie ważne w obliczu niesatysfakcjonującego stanu polskiego czytelnictwa i nieustającej konieczności wspierania naszej gospodarki, innowacyjności, nauki i siły demokracji.

Dziękuję ogromnie Ashoce za przyjęcie mnie do grona ludzi, których działania Ashoka uwiarygadnia: swoją marką,  wieloletnim doświadczeniem i wielostopniowym procesem rekrutacyjnym. Jest mi szalenie miło osobiście, ale jest to przede wszystkim ważne dla sprawy: upowszechnianie czytania zostało w ten sposób potwierdzone przez to poważne międzynarodowe gremium jako innowacyjne narzędzie niwelowania wykluczenia społecznego. Bo tak jest: nie próbujemy zbudować armii humanistów; chcemy, by każde dziecko miało szanse na realizację swojego pełnego potencjału – w dziedzinie, którą sobie wybierze – a to, statystycznie patrząc, jest skutkiem czytania i rozmów w domu, od małego. – mówi Maria Deskur.  

Cieszymy się, że Marynia dołącza do grona członków Ashoki. Zastanawialiśmy się co takiego innowacyjnego może być w czytaniu, ale już po pierwszych rozmowach wiedziałam, że to przełożenie na poziom społeczny: czytanie jako prywatna czynność, która jest jednak społecznie szalenie ważna – to jest inna, nowa opowieść,
o czynności, która jest przecież od pokoleń znana. – podkreśla Martyna Rubinowska, członkini zarządu Ashoka Polska.

Maria Deskur, od lat związana z polską branżą wydawniczą, jako współzałożycielka FPC, szukając przyczyn niskiego poziomu czytelnictwa w Polsce, sięgnęła po doświadczenia innych krajów. W pro-czytelniczych inicjatywach podkreśla, że kultura książki nie oddziałuje jedynie na poszczególne jednostki, ale na całe społeczeństwo, którego przyszłość zależy od liczby obywateli czytających, bo czytanie przekłada się na edukację, zdrowie, innowacyjność, przedsiębiorczość, naukę a nawet demokrację.

Deskur jest autorką pierwszego w Polsce Poradnika upowszechniania czytania „Supermoc Książek”. Powstał on z myślą o wszystkich angażujących się na rzecz zwiększania liczby Polaków czytających książki. Poradnik zawiera 6 złotych reguł opartych na badaniach, najlepszych praktykach, wiedzy i doświadczeniu wypracowanym dotychczas przez inne programy
o udowodnionych sukcesach.

W strategii działań FPC skupia się na współpracy z interesariuszami z wielu poziomów wspólnej pracy na rzecz upowszechniania czytania, promując czytanie jako potężny, wciąż nie w pełni wykorzystany mechanizm kształtowania przyszłości świadomych obywateli oraz równościowych, żywych i stabilnych demokracji.

FPC oprócz programu „Supermoc Książek” (który powstał dzięki współpracy z Polską Izbą Książki, KBF, Wrocławskim Domem Literatury i Biblioteką Narodową), prowadzi projekty upowszechniające czytanie na wielu obszarach z udziałem różnych środowisk. Program „Książka Na Receptę. Recepta na Sukces” fundacja realizuje z udziałem przedstawicieli sektora ochrony zdrowia, akcję „Ratownicy Czytelnictwa” prowadzi ze wsparciem i dla środowiska pedagogicznego i bibliotekarzy; z samorządowcami udowadnia, że #CzytanieRządzi, we współpracy z branżą wydawniczą stworzyła kampanię #TataTeżCzyta, skierowaną do ojców i mężczyzn (którzy statystycznie czytają mniej niż kobiety). Międzynarodowa inicjatywa FPC „Książka Chroni” (ang. Books give refuge) jest z kolei poświęcona pomocy osobom z doświadczeniem uchodźczym oraz wsparciu ukraińskiej branży wydawniczej. Wokół tego tematu zogniskowana była także zorganizowana przez FPC międzynarodowa konferencja Literacy for Democracy. Fundacja prowadzi także świąteczną akcję fundraisingową Uwolnij Supermoc Dobra. Przy FPC działa doradcza Rada Powiernicza, a prace fundacji nadzoruje od pięciu lat jej istnienia Rada FPC.

Członkostwo w pierwszej, największej na świecie, globalnej sieci przedsiębiorców i przedsiębiorczyń społecznych Ashoki – umożliwi Fundacji Powszechnego Czytania jeszcze szersze działania zwracające uwagę na konieczność upowszechniania czytania, jako elementu budowania sprawiedliwego świata, determinującego możliwość budowania społeczności, wprowadzania innowacji, uczenia empatii i współpracy.

Działając globalnie, Ashoka uwzględnia kontekst lokalny, starając się odpowiadać na potrzeby ekosystemu innowacji społecznych i przedsiębiorców społecznych. Współpraca jest fundamentem i budulcem tych działań. Globalna społeczność twórczyń i twórców zmian skupiona w regionalnych biurach Ashoki może wymieniać się wiedzą i doświadczeniami z licznych krajów i kultur. Członkowie i członkinie działają w ponad 95 krajach na świecie, przyczyniając się do realizacji wizji świata, w którym każdy może działać na rzecz dobra wspólnego, w oparciu o mądrość i doświadczenia innych.

#WspółpracaRządzi, to jedno z haseł używanych przez FPC przy wielu okazjach. ­– To dla nas absolutnie kluczowe. Czytelnictwo w wielu krajach europejskich jest na poziomie ok 70%, u nas jest na poziomie ok 40%. Nie widzimy powodu, by tego nie zmienić, ale ta potężna zmiana nie dokona się jeśli nie będziemy współpracowali: po pierwsze międzysektorowo – mam na myśli współpracę instytucji państwa, biznesu i trzeciego sektora; po drugie ponad podziałami konkurencyjnymi czy innymi, i po trzecie ponad podziałami hierarchicznymi. Najwspanialsze rzeczy udaje się nam wymyślić kiedy przy jednym stole, na zdecydowanie równych prawach, siedzą szefowie wielkich instytucji i przedstawiciele ich instytucji podległych, członkinie zarządu wielkich firm i pracowniczki realnie wprowadzające strategie w życie. Głęboko wierzę, że #WspółpracaRządzi i jest kluczem do zaproszenia większej części polskiego społeczeństwa do czytania. Gorąco zapraszamy do współpracy! – konkluduje Deskur.